Türkiye, Avrupa Birliği'nde en çok plastik çöp ithal eden ülke

 

Her yıl denizlere giren 11 milyon ton plastik nedeniyle deniz yaşamı da ciddi tehdit altında. Atık üretiminde 2050 yılına kadar yüzde 70’lik bir artış öngörülüyor. Bu, her yıl yaklaşık 3.5 milyar ton atık üretilmesi anlamına geliyor.

Abone Ol

Dünyada her yıl 2 milyar ton atık üretiliyor ve bazı ülkelerde bu atıkların yüzde 90’ından fazlası hiç işleme tabi tutulmadan açığa atılıyor. Yanlış atık yönetimi nedeniyle havamız, toprağımız, okyanuslarımız, yeraltı sularımız kirleniyor. Her yıl okyanuslara giren milyonlarca ton plastik nedeniyle deniz yaşamı da ciddi tehdit altında. Üstelik atık üretiminde 2050 yılına kadar yüzde 70’lik bir artış öngörülüyor. Bu, her yıl yaklaşık 3.5 milyar ton atık üretilmesi anlamına geliyor. Önlenemez hale gelmeden önce bu konuya bir çözüm bulmak hepimizin sorumluluğunda.

Zakir Kaya Kitaplarının 2.Baskısı çıktı iletişim kurmak için tıklayınız.

KAPSAMLI DENETİM ŞART

Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü ve WWF Türkiye’nin (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) hazırladığı rapora göre her yıl 11 milyon ton plastik atık denize karışıyor. Türkiye, Mısır ve İtalya’dan sonra Akdeniz’e en çok plastik atık bırakan üçüncü ülke konumunda yer alıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu, 2020 yılına ilişkin atık istatistiklerine göre imalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santrallar, OSB’ler, sağlık kuruluşları ve hanehalklarında 2020 yılında 30.9 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 104.8 milyon ton atık oluştu. Toplam atık miktarı 2018’e göre yüzde 10.5 arttı.

Yüksek atık miktarına rağmen Türkiye Avrupa’dan da büyük oranda plastik atık ithal ediyor. ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) raporuna göre, Türkiye, Avrupa Birliği’nden en çok plastik atık ithal eden ülke. Plastik atık ihracatı, 2018’den 2020 yılına kadar 28 bin 804 tondan 446 bin 432 tona çıktı. Bu rakamlara göre Türkiye tek başına Avrupa’nın plastik atıklarının yüzde 50’sinden fazlasını ithal ediyor.

ABD merkezli HRW, Avrupa Birliği’nin (AB) ve diğer ülkelerin Türkiye’ye gönderdiği plastik atıkların tehlikeli ve insan sağlığına zararlı yöntemlerle geri dönüşüm süreçlerinden geçirildiğine dikkat çekti. HRW, geri dönüşüm tesislerinde çocuklar ve göçmenler gibi en savunmasız grupların çalıştırıldıklarına işaret etti.

SANKİ BİZİ ZEHİRLİYORLAR

HRW’nin “Sanki Bizi Zehirliyorlar: Türkiye’de Plastik Geri Dönüşümün Sağlığa Etkileri” başlıklı raporda, geri dönüşüm sırasında zehirli maddelerin açığa çıkarak havaya karıştığı, bunun da geri dönüşüm tesislerinde çalışanların yanı sıra söz konusu tesislerin yakınlarında yaşayanların da sağlığını tehlikeye attığı belirtildi.

Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın geri dönüşüm tesislerinde bağımsız ve kapsamlı denetimler yapması gerektiğini vurgulayan HRW, Türkiye’nin Temmuz 2021’de uygulamaya koyduğu ancak kısa süre içinde kaldırdığı geri dönüşüm amacıyla plastik ithal edilmesine yönelik yasağın yeniden yürürlüğe konulması tavsiyesinde de bulundu.

KADIKÖY’DE BİNALARIN ENERJİ VERİMLİLİĞİ ARTIYOR

İstanbul Kadıköy Belediyesi, Kadıköy’de yoğun bir şekilde devam eden parsel bazlı bina dönüşümlerinde sürdürülebilir şehircilik ve yeşil bina esaslarından biri olan “enerji verimliliğini” artırmak üzere yeni bir meclis kararı aldı. Belediye bu uygulamayla, binalardan kaynaklı karbon emisyonlarının azaltılmasını hedefliyor.

Kadıköy Belediyesi, iklim değişiminin etkilerinin daha yıkıcı hale gelmesi ile birlikte 2018 yılında alınan meclis kararı ile 2030 yılına kadar karbon emisyonlarını yüzde 40 azaltmayı hedefleyen yeni bir “İklim Eylem Planı” hazırlamıştı. Bu proje kapsamında enerji verimliliğini arttırmak üzere 9 Haziran 2022’de alınan yeni meclis kararı 1 Temmuz 2022’de yürürlüğe girdi. Buna göre yapı ruhsat aşamalarında “Binalarda Enerji Performansı” yönetmeliğinde tanımlanan B sınıfı enerji performansı zorunlu tutuluyor.

Kadıköy Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdür Yardımcısı Serhat Şahin, her geçen gün yükselen enerji fiyatları karşısında binaları yenilenecek yurttaşların ekonomisine destek olacaklarını söyledi. Şahin, “Tüm dünyada olduğu gibi ilçemizde de karbon salımlarının yaklaşık yüzde 40’ına sebep olan binalar, ‘enerji verimliliği’ sektöründe en önemli konuların başında geliyor. Yapı ruhsat ve iskân aşamalarında, yapılardaki enerji verimliliğini artırarak binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nde tanımlanan B sınıfı enerji performansını zorunlu tutacağız” dedi.

(Engin Aksoy)

DÜNYA KAYNAKLARINI GÖZETEN DİJİTAL TOPLUM ŞART

Vodafone Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Engin Aksoy, sürdürülebilirliğin kurumsal stratejilerin bir parçası haline geldiğini söyledi. Ayvalık İş Forumu 2022’de konuşan Aksoy şunları aktardı:

• Teknolojiyi kullanarak sosyoekonomik gelişmeyi destekleyen, herkesi kucaklayan ve dünya kaynaklarını gözeten bir dijital toplum yaratılmasını hedefliyoruz. 
  
  
• İklim kriziyle mücadeleye destek olmak için Vodafone Grubu olarak 2030’a kadar kendi operasyonlarımızda, 2040’a kadar değer zincirimizde net sıfır emisyon hedefine ulaşmayı taahhüt ettik. Bu kapsamda Türkiye’de de şebekemiz ve ofislerimizde kullandığımız elektriğin yüzde 100’ünü yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamaya başladık. 

NESTLÉ, KISIRKAYA PLAJI’NI TEMİZLEDİ 

Nestlé Cares Çalışan Gönüllülük Kulübü, Uluslararası Kıyı Temizliği Günü kapsamında İstanbul Kısırkaya Plajı’nı temizledi. Doğada hem spor hem de çevre temizliği yapmaya olanak veren “plogging” etkinliği düzenleyen gönüllü ekip, yaklaşık 300 kg çöpün geri dönüşüm sürecine dahil edilmesini sağladı.

Sarıyer Belediyesi’nin desteği ile gerçekleştirilen etkinlikte, Nestlé Türkiye CEO’su Leszek Wacirz de gönüllüler ile çevre temizliğine ekibiyle birlikte katıldı. Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç öncülüğünde belediye çalışanlarının da dahil olduğu gönüllüler, doğadan yaklaşık 300 kg çöpü temizledi. Gezegenin geleceğinde pozitif bir etki yaratmayı amaçlayan Nestlé’nin sürdürülebilirlik hedeflerini destekleyen Nestlé Cares Çalışan Gönüllülük Kulübü, “plogging” etkinliğinin ardından bireyler ve aileler, topluluklar ve gezegenimiz için fayda yaratan aktivitelerini sürdürmeyi hedefliyor.